04/03/2014

In het werkveld hebben we deze week enkele traantjes gelaten omwille van verscheidene schrijnende situaties. We voelen ons soms echt machteloos tegenover het beleid in de Gambiaanse gezondheidszorg, waar wij niets tegen kunnen beginnen.

In de eerste plaats staat "urgentie" niet in het Gambiaanse woordenboek, alles op het gemakje! Wanneer het gaat om leven of dood zullen er weinig hulpverleners zijn die gaan voortdoen, laat staan dat ze zich gaan haasten. 

Het doorverwijzen tussen verschillende gezondheidsfaciliteiten verloopt alles behalve vlot. Vanuit Gunjur Health Center kan bijvoorbeeld enkel getransfereerd worden naar Brikama Health Center, een iets groter health center. Doch is dit geen gespecialiseerd ziekenhuis, dus meestal moet daarna nog eens getransfereerd worden naar het Hospitaal in Banjul. 
Het zou in sommige situaties toch beter zijn dat werechtstreeks mogen transfereren naar Banjul, dit om tijd energie brandstof én levens te sparen. Zo hadden we vannacht een jong meisje dat binnenkwam na een thuisbevalling van een extreem prematuurtje (28 wkn volgens haar kaart, maar dit leek ons incorrect - wij schatten op 25 wkn zwangerschap). Het jongetje had een zeer zwakke hartslag, onregelmatige en zwakke ademhaling, en was onderkoeld. We hebben het kindje gereanimeerd tot hij relatief stabiel was om te transfereren. Een transfer rechtstreeks naar Banjul mocht niet, ondanks dat Brikama geen "gespecialiseerde" dienst heeft voor prematuren. Dit is toch iets waar we het moeilijk mee hebben om te aanvaarden.

Verder heb je dan nog het opleidingsniveau van de lokale vroedvrouwen waar we ons vragen bij stellen. In Gambia is het zo dat men 2 jaar voor algemeen verpleegkundige leert, daarna 2 jaar werkt en dan in aanmerking kan komen voor een opleiding extra van 1 jaar om vroedvrouw te worden. In België doe je hier minstens 3 jaar intensief opleiding voor. De gezondheid voor moeder en kind zou toch neutraal moeten staan, maar ondanks de hoge  autonomie van vroedvrouwen op verloskamer hebben ze toch een lage opleiding...

Een ander issue waar we het moeilijk mee hebben is dat er op de verloskamer van Gunjur ook niet-geschoolde "vroedvrouwen" werken (de zgn. Traditionele vroedvrouwen). Ze hebben wat ervaring in de verloskunde, maar niet voldoende om alleen verantwoordelijk te zijn voor een vrouw in arbeid. Daarom gebeuren er grove fouten en lopen bevallingen vaak mis in Gunjur. We proberen zoveel mogelijk te werken en controle te houden, maar kunnen niet altijd werken... Gisteren kwamen we bijvoorbeeld toevallig kijken in de verloskamer na inkopen te doen (en daarna de nacht op te gaan), en bleek dat er een schouderdystocie was geweest bij zo'n traditionele vroedvrouw. Met man en macht hadden ze het kind eruit getrokken, waarna zijn clavicula gebroken was en ook reanimatie nodig was. De moeder haar baringskanaal was helemaal toegetakeld, het was lelijk om te zien. Alsof het nog niet genoeg was kreeg de vrouw een bloeding, waardoor we in gang schoten in onze vrijetijdskledij. De shift van de traditionele vroedvrouw zat erop, dus zij ging naar huis !!!!! Wat zou er gebeurd zijn met de vrouw als wij er niet toevallig waren?

We begrijpen dat Gunjur H/C onderbemand is, maar begrijpen niet dat er niet-geschoolde vrouwen bevallingen kunnen/mogen leiden. In België geraak je niet aan werk in de gezondheidssector als je hier niet voor opgeleid bent.

We proberen er het beste van te maken, ondanks dat er weinig materiaal/medicatie en deskundig personeel aanwezig is. Het is natuurlijk ook een persoonlijke competentie dat je leert te aanvaarden hoe het hier aan toe gaat, want verandering/verbetering vraagt tijd. 
En gelukkig zijn er normale, mooie en unieke situaties die we hier meemaken, en waarbij moeder en kind het goed stellen. Dat is onze drijfveer, waarvoor we blijven doorgaan, daar leven we voor !